Okres XI - XIII wieku to seria konfliktów zbrojnych między Królestwem Gruzji a Sułtanatem Rum, państwa założonego przez Turków seldżuckich. Na przełomie XII /XIII w. Gruzini przeszli do kontrofensywy i nacierali na północne rubieże sułtanatu.
Przedstawienie Tamary Wielkiej (w środku), Jerzego IV Laszy (po lewej) i Jerzego III (po prawej) w Klasztorze w Betanii
W tym czasie sułtan Turków seldżuckich Sulejman II prowadził ciężkie walki w celu odbudowy niegdyś rozległego państwa Rum. Państwo Turków seldżuckich przed śmiercią podzielił jego ojciec Kilidż Arslan II. Sułtanat podzielono między dziesięciu synów władcy i jego młodszego brata. Pogrążony w wewnętrznych walkach Sułtanat Rumu utrzymywał pokojowe stosunki z Gruzją, wymieniano posłów i cenne podarunki. Sytuacja uległa zmianie, gdy w 1201 r. sułtan Sulejman II zajął Erzurum, którego ostatni władca Malik Ala ad-Din Muhammad był trybutariuszem Gruzji, co oznaczało nieuchronną konfrontację z Gruzinami.
Sułtan był niezadowolony, że gruzińscy władcy nakładali na sąsiednie muzułmańskie bejliki trybuty. Godziło to w interesy Sułtanatu Rum, który chciał opanować te tereny i rozciągnąć granice swojego państwa aż po Morze Czarne. Niestety na drodze temu celowi stała Gruzja, która pod panowaniem Tamary Wielkiej przeżywała szczyt swojej potęgi. Turcy zażądali w ultimatum przedstawionym Gruzji zaprzestania ingerowania w bejlikach. Zgodnie z przekazem gruzińskiej kroniki sułtan w obraźliwym liście do królowej groził jej, że po podboju Gruzji weźmie ją jako swoją konkubinę.
Mapa polityczna Kaukazu około 1213 r.
Sułtan Sulejman II wraz ze swoimi wasalami wkroczył na terytorium Gruzji i rozbił obóz w dolinie Basiani. Na wieść o tym królowa Tamara bardzo szybko zebrała wojsko i dowództwo nad nim powierzyła swojemu mężowi Dawidowi Soslanowi i Zakaremu II Zakarianowi. W dniu 27 lipca 1202 r. Gruzini z zaskoczenia zaatakowali obóz przeciwnika. Doszło do zaciętej walki i mimo tego, że Turcy Seldżuccy mieli przewagę liczebną i skutecznie odpierali ataki Gruzinów zostali ostatecznie pokonani. Utrata przez Turków sztandaru sułtana Rum spowodowała panikę w szeregach Seldżuków. Sam sułtan Sulejman II został ranny i wycofał się do Erzurum.
Gruzinom udało się pojmać brata sułtana. Zwycięstwo Gruzinów pokazało, że Tamara Wielka sprawuje absolutną władzę na Kaukazie, Anatolii, wyżynach armeńskich, Szirwanie i zachodnim brzegu Morza Czarnego. Dzięki temu Gruzja zabezpieczyła swoją południowo-zachodnią granicę i udało się jej odepchnąć ekspansję Turków Seldżuckich. Wkrótce po tym sukcesie Gruzini w 1204 r. najechali Trapezunt, gdzie Tamara pomogła synom swojej siostry Aleksemu I i Dawidowi Komnenom założyć greckie Cesarstwo Trapezuntu. Dzięki temu Gruzja stworzyła strefę buforową oddzielającą ziemie gruzińskie od posiadłości Turków Seldżuckich.
Królestwo Gruzji (pomarańczowy kolor) i jej trybutariusze
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz