Eberhardzi to stary szwabski możny ród spokrewniony ze szwabską rodziną książęcą Burchardów. Wielokrotnie pełnili oni funkcję hrabiów w Zürichgau i Thurgau. Od kiedy rodową siedzibą Eberhardów stał się zamek Nellenburg zaczęto ich nazywać hrabiami z Nellenburga. W XI wieku ród Eberhardów był u szczytu swojej potęgi.
Panujący od 1036 r. hrabia Nellenburga i Zürichgau Eberhard VI Błogosławiony, poprzez swoją babkę od strony matki Brygidę bawarską, był spokrewniony z królewską rodziną Ludolfingów i Salicką. Dzięki tym powiązaniom hrabia mógł bić własne monety w miejscowości "Scafhusun" czyli dzisiejszej Szafuzie (Schaffhausen). 10 lipca 1045 r. w Kolonii zgody na to udzielił cesarz Henryk III. Na przełomie 1046/47 r. hrabia zastępował cesarza Henryka III w jego pierwszej włoskiej wyprawie. W tym celu otrzymał hrabstwo Chiavenna.
Eberhard VI Błogosławiony (źródło wikipedia)
W 1049 r. Eberhard VI Błogosławiony dzięki wsparciu swojego wuja papieża Leona IX założył Klasztor Wszystkich Świętych koło Szafuzy. Budynki klasztorne ukończono w 1064 r. W latach 1050–1056 hrabia zbudował także zamek Nellenburg w pobliżu Stockach. To właśnie tutaj ród Eberhardów przeniósł swoje centrum władzy z Zürichgau.
Rekonstrukcja zamku Nellenburg (źródło wikipedia)
18 czerwca 1053 r. w pobliżu Civitella del Fortore (okolice dzisiejszego San Paolo di Civitate) w południowo-wschodniej Italii, należącej wówczas do Bizancjum, doszło do bitwy pomiędzy Normanami a koalicją wojsk papieża Leona IX, składającą się z wojsk włoskich, szwabskich oraz longobardzkich. W bitwie tej polegli: hrabia Maden (w Hessengau) i Neckargau Werner II, jego brat hrabia Winterthur Adalbert II i ich kuzyn Burkhard II z Nellenburga (brat Eberharda VI Błogosławionego). Ponieważ Werner III był jeszcze nieletni, gdy zginął jego ojciec Werner II, jego nieznana z imienia matka prawdopodobnie zarządzała dobrami w Hesji, a kuzyn jego ojca, Eberhard VI Błogosławiony, przejął rolę opiekuna w Szwabii i tymczasowo występował jako hrabia w Neckargau.
Pozycję Nellenburga w Neckargau potwierdził 22 listopada 1059 r. król Henryk IV a to za sprawą interwencji cesarzowej Agnieszki akwitańskiej. Po tragicznej śmierci Wernera III w 1065 r. Eberhard VI Błogosławiony objął ponownie rządy opiekuńcze w Neckargau nad 5-letnim Wernerem IV. W 1066 r. najstarszy syn Eberharda VI Udo został arcybiskupem Trewiru. W 1071 r. kolejny syn Ekkehard II został opatem klasztoru w Reichenau. Po pielgrzymce do Santiago de Compostela Eberhard VI Błogosławiony około 1072 r. wstąpił do klasztoru Wszystkich Świętych jako świecki mnich, gdzie zmarł po sześciu latach. Hrabstwo przejął jego syn Burkhard III.
Oryginalne płyty nagrobne Eberharda VI Błogosławionego, jego żony Ity i ich syna Burkharda III z Kościoła Wszystkich Świętych, dziś w kaplicy Eberharda (źródło wikipedia)
Rekonstrukcja epitafium hrabiów Nellenburga w Klasztorze Wszystkich Świętych w Szafuzie: w środku hrabia Eberhard VI Błogosławiony jako fundator i założyciel klasztoru z miniaturą kościoła, jego żona, hrabina Ita, założycielka klasztoru św. Agnieszki, i ich syn Burkhard III z drzewkiem lub łodygą w rękach, jako symbol darowizny (źródło wikipedia)
Dość ciekawą, barwną i wpływową postacią był opat Ekkehard II. Należał on do partii papieskiej i opozycji antyhenrykowskiej w trakcie trwania sporu o inwestyturę. Opat był przedstawicielem najbardziej skrajnego skrzydła opozycji, tuż obok księcia Szwabii Bertolda II Zähringena i wyjętego z pod prawa księcia Bawarii Welfa IV. Był ceniony przez papieża Grzegorza VII. Ekkehard II dał się wciągnąć w konflikt zbrojny z prokrólewskim opatem klasztoru St. Gallen Ulrykiem III z rodu Eppensteinów, który był bratem księcia Karyntii i margrabiego Werony Liutolda. Dochodziło do walk na terenie dóbr klasztornych wokół jeziora Bodeńskiego. Ekkehard II dążył do osadzenia jako opata klasztoru St. Gallen propapieskiego obalonego opata Lutolda. Jednak Ulryk III skutecznie odparł napastników i ostatecznie usadowił się na urzędzie w St. Gallen. Ekkehard II był wspierany przez książęcy ród Zähringenów, który był wrogiem Eppensteinów z powodu utraty na ich rzecz Karyntii i Werony.
W 1079 r. Ekkehard II, w trakcie podróży do Rzymu, koło Borgo Donnino został pojmany przez prokrólewskiego biskupa Parmy Eberharda. Na wieść o tym Henryk IV mianował opata klasztoru St. Gallen Ulryka III nowym opatem klasztoru w Reichenau. Ulryk III starał się umocnić swoją pozycję w bliższej i dalszej okolicy St. Gallen na ważnych przeprawach na rzekach Sitter i Ren. Nawet doszło do starcia wrogich armii prawdopodobnie pod Veltheim w pobliżu rzeki Toss. Opat Ulryk III zajął i zniszczył ważne przyczółki wroga, takie jak Kiburg, małe miasto Bregencja i zamek Markdorf na północ od jeziora Bodeńskiego. Jego przeciwnicy Bertold II Zähringen i Welf IV zemścili się okrutnie paląc i plądrując dobra należące do klasztoru St. Gallen. Z tego też powodu klasztor popadł w problemy finansowe.
Papież Grzegorz VII nie pozostał bezczynny i 14 lutego 1079 r. wysłał list do biskupa Parmy Eberharda. Papież napisał:
"Diu est quod te pura mente et sincera charitae dileximus. Sed quod Abbatem ad nos venientem, et ad sanctam Synodum properantem cepisti et non aequam vicem dilectioni nostrae reddidisti. Magnum quidem facinus et officio tuo indignum, cuius nescio jussu, vel instinctu contra talem virum praesumpsisti, si quid tibi deberet tamen quia ad nos veniebat, teneri non meruit."
Papież rozkazał biskupowi, gdy tylko otrzyma list, aby opata Ekkeharda II odesłano z honorami do margrabiny Toskanii Matyldy. Grzegorz VII zawiesił Eberharda w czynnościach biskupich dopóki nie stawi się w Rzymie. Jeśli nie zwolni pojmanego opata zabroni mu wstępu do kościoła. To wszystko wystarczyło, aby biskup Parmy otwarcie wypowiedział posłuszeństwo papieżowi i przyłączył się do jego wrogów, w tym arcybiskupa Rawenny Wiberta, który przekonał biskupów Lombardii aby poparli Henryk IV. Dopiero po zapłaceniu okupu opat Ekkehard II został zwolniony. Po powrocie do Szwabii wznowił walki z opatem St. Gallen, a walki między duchownymi przybrały wręcz patologiczne rozmiary. Plądrowano i palono dobra klasztorne a cierpiała na tym miejscowa ludność chłopska. W latach 1080-1081 Ekkehard II czterokrotnie próbował zdobywać klasztor St. Gallen, ale bezskutecznie. W 1083 r. z nieznanych przyczyn Lutold został zastąpiony innym mnichem z Reichenau Werinharem. Niezależnie od tego Ulryk III utrzymał się na stanowisku i sięgnął po inne sposoby walki z przeciwnikiem. W wyższych partiach gór, prawdopodobnie w pobliżu źródła rzeki Sitter zbudował zamek.
Brat opata Ekkeharda II, hrabia Nellenburga Burkhard III był drugim członkiem rodu Eberhardów, który tak jednoznacznie wsparł partię papieską. W 1084 r. Burkhard III dokonał licznych napaści na dobra klasztoru St. Gallen na wschodnim krańcu jeziora Bodeńskiego. W 1084 r. Gebhard III z rodu Zähringenów został nowym biskupem Konstancji, dzięki czemu Ekkehard II zyskał nowe i energicznego sojusznika. Po stronie opozycji stały również klasztory w Hirsau i Sankt Blasien. W 1086 r. opat Ulryk III został patriarchą Akwilei, dokąd musiał się udać, aby objąć urząd. Ekkehard II wykorzystał nadążającą się okazję i udało mu się do St. Gallen wprowadzić opata Werinhara. Jednak jeszcze w tym samym roku Werinhar zrezygnował z urzędu i opactwem ponownie kierował Ulryk III z Eppensteinów.
W 1088 r. Ekkehardowi nadarzyła się okazja przejęcia biskupstwa w Augsburgu. 12 kwietnia 1088 r. miasto zdobył Welf IV a biskup Zygfryd II dostał się do niewoli. Umieszczono go na zamku Ravensburg, gdzie przebywał w niewoli do 1090 r. Nowym biskupem został wybrany Werner, ale zmarł w trakcie drogi do Augsburga. W konsekwencji tego opat klasztoru Reichenau Ekkehard II z Nellenburga został wyniesiony do godności biskupiej. Jednak podczas podróży do miasta zachorował i musiał zawrócić do klasztoru, gdzie zmarł 24 listopada 1088 r.
Burkhard III w 1078 r. za poparcie papieża Grzegorza VII w sporze z Henrykiem IV utracił hrabstwo Zürichgau i tym samym stał się pierwszym hrabią na Nellenburgu. Hrabia w 1080 r. ufundował klasztor św. Agnieszki w Szafuzie. Około 1101/1102 r. wraz ze śmiercią Burkharda III wymarła starsza linia hrabiów Nellenburga.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz