1 lutego 1328 r. zmarł Karol IV Piękny król Francji i Nawarry pozostawiając swoją bratanicę Joannę Małą jako jedyną bezpośrednią spadkobierczynię królestwa Nawarry, a żaden potencjalny konkurent nie kwestionował jej praw do pirenejskiego królestwa. Nawarrczycy niezadowoleni z autorytarnych rządów gubernatorów mianowanych przez Paryż, z radością zaakceptowali koniec trwającej od 1284 r. unii personalnej między Nawarrą i Francją zapoczątkowanej małżeństwem Joanny I królowej Nawarry i Filipa IV Pięknego króla Francji. Możni panowie Nawarry i przedstawiciele miast zorganizowali 13 marca 1328 r. zgromadzenie ogólne w Puente la Reina, gdzie uzgodniono, że nie będą działać osobno w sprawie ustalenia sukcesji w królestwie. Odwołali również dotychczasowego gubernatora króla Karola IV Pięknego, Pedra Ramona de Rabastensa i mianowali dwóch miejscowych możnych jako regentów: Juana Corbarána de Leeta i Juana Martíneza de Medrano. Zgodzono się również, aby Joannę, córkę Ludwika X Kłótliwego i jej męża Filipa hrabiego Évreux, powołać na tron Nawarry.
Joanna II Mała, królowa Nawarry
Z drugiej strony Wielka Rada Francji w Saint-Germain-en-Laye pod przewodnictwem Filipa VI Walezjusza, nowego króla Francji, zgodziła się uznać prawa Joanny i Filipa do tronu Nawarry. Wcześniej w Nawarze regenci zwołali Kortezy na 1 maja, na których Joanna i Filip zostali uznani za władców i wezwano ich, by przybyli do królestwa, by zostać koronowani. W lipcu para osiągnęła porozumienie z Filipem VI Walezjuszem, który uznał ich jako władców Nawarry w zamian za ostateczne zrzeczenie się praw do królestwa Francji oraz hrabstw Szampanii i Brie, w zamian za hrabstwa Angouleme i Mortaina.
Podczas nieobecności pary królewskiej w miastach Nawarry wybuchły pogromy Żydów.
Chociaż dziedziczne prawo Joanny do korony zostało bezspornie przyjęte, to rola i pozycja jej męża Filipa hrabiego Évreux nie była jasna. Tylko Joanna została zaproszona do Pampeluny, aby panowała nad swoim nowym królestwem. Filip był całkowicie zignorowany, ale był zdecydowany panować w Nawarze. Oboje małżonkowie samodzielnie przeprowadzili negocjacje w lipcu 1328 r. Wreszcie, 22 sierpnia, papież Jan XXII opublikował bullę, w której uznał Filipa hrabiego Évreux za króla Nawarry. Ożywioną dyskusję budziła rola Filipa podczas koronacji. Możni panowie Nawarry nalegali, aby sama Joanna, jako „naturalna królowa”, została wyniesiona na tron i koronowana, argumentując, że „nikt nie może być wyniesiony, jeśli nie jest naturalnym panem”. Szlachta zaakceptowała jednak to, że Filip brał udział w rządzeniu królestwem. Filip nie był usatysfakcjonowany, ponieważ uważał, że jego pozycja zostanie osłabiona, jeśli nie zostanie koronowany tak jak Joanna. Prawnicy pary królewskiej, aby bronić praw Filipa powoływali się na Nowy Testament, Pierwszy List do Koryntian „Chciałbym, żebyście wiedzieli, że głową każdego mężczyzny jest Chrystus, mężczyzna zaś jest głową kobiety, a głową Chrystusa - Bóg”, jednocześnie podkreślając się, że Joanna zgodziła się umocnić pozycję męża.
Filip hrabia Évreux i król Nawarry
W końcu w lutym 1329 r. Joanna i Filip przybyli do Nawarry.
Wreszcie, Joanna i Filip zostali koronowani, namaszczeni przez Arnauda de Barbazana biskupa Pampeluny i wyniesieni na tron w katedrze w Pampelunie 5 marca 1329 r. Byli oni pierwszymi władcami Nawarry, którzy zostali koronowani. Wykorzystanie korony i berła było nowością w ceremonii wyniesienia na tron królewski w Nawarze, sprowadzoną z Francji Kapetyngów. Chociaż te nowe rekwizyty wzbogaciły ceremonię koronacji nowych monarchów Nawarry, elementy te nie miały większego znaczenia w oczach Nawarrczyków w 1329 r., dla których przysięga była głównym aktem wyniesienia na tron.
Katedra w Pampelunie
W maju 1329 r. Filip i Joanna podpisali umowę, w której określono, że Joanna jest „prawdziwą i naturalną dziedziczką” Nawarry, ale dodano też, że „całe królestwo Nawarry będzie posłuszne jej małżonkowi”. Pozycja Filipa została teraz uznana. Niemniej jednak Nawarrczycy dodali klauzulę, zgodnie z którą Joanna i Filip będą musieli zrezygnować z korony, gdy osiągną 21 rok swojego panowania, albo będą zmuszeni zapłacić sumę 100 000 funtów. Czasowe ograniczenie panowania monarchy było wówczas niezwykłym i bezprecedensowym zapisem.
Wstąpienie na tron dynastii Évreux zapoczątkowane przez Filipa III było ważnym wydarzeniem, ponieważ stanowiło nową erę w historii Nawarry, która w ten sposób wyrwała się z pod rządów Francji i utrzymała swoją niezależność.
Przy okazji polecam tekst o wstąpieniu na tron francuski pierwszego z Walezjuszy, Filipa VI
https://historix-tours.blogspot.com/2021/10/filip-vi-de-valois-zostaje-krolem.html
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz