Zofia Hohenzollern księżna elektorowa Saksonii

 Zofia Hohenzollern była najmłodszą córką elektora margrabiego Brandenburgii Jana Jerzego I i jego drugiej żony księżniczki Sabiny Hohenzollern z linii Ansbach. Zarówno od strony matki (jej babką była Zofia Jagiellonka) jak i ojca (jego babką była Barbara Jagiellonka), Zofia była praprawnuczką króla Polski i wielkiego księcia litewskiego Kazimierza IV Jagiellończyka. 25 kwietnia 1582 r. w Dreźnie Zofia wyszła za mąż za elektora księcia Saksonii Krystiana I. W chwili ślubu Zofia miała 14 lat a jej małżonek 22 lata. Rok później urodziła swoje pierwsze dziecko, syna Krystiana II. 

Zofia Hohenzollern, księżniczka brandenburska

Krystian I był uzależnionym od hazardu alkoholikiem i władzę w Saksonii sprawowali jego urzędnicy. Na dworze książęcym trwała walka między koteriami i odłamami protestantyzmu. Krystian I odrzucił ortodoksję luterańską swojego ojca na rzecz filipizmu, ale nigdy otwarcie nie zadeklarował konwersji na kalwinizm. Tym samym jego prawdziwe intencje pozostały niejasne. Po śmierci Krystiana I w 1591 r., który zmarł w wieku 31 lat, jego trzej synowie byli jeszcze nieletni. Najstarszy, książę elektor Krystian II, miał zaledwie 8 lat. Zgodnie z testamentem zmarłego rządy regencyjne objął książę Saksonii-Weimar Fryderyk Wilhelm I i margrabia Brandenburgii Jan Jerzy I. Jednak wbrew woli Krystiana I ze względów majątkowych administracja państwowa była kierowana wyłącznie przez Fryderyka Wilhelma I, który osiadł w Torgau.  

Ale matka Krystiana II, we współpracy ze szlachtą i teologami, również miała decydujący wpływ na rządy opiekuńcze. Zofia była gorliwą luteranką i walczyła z kryptokalwinizmem, który rozszerzał się w Saksonii. Po śmierci Krystiana I Zofia zorganizowała w latach 1591-1593 czystkę filipistów i kryptokalwinistów. Do więzienia trafił między innymi kanclerz elektoratu kalwinista Nikolaus Krell, przeciwnik luteranizmu. Księżna elektorowa uwięziła go w twierdzy Königstein. Został aresztowany dzień przed pogrzebem Krystiana I. Książę Fryderyk Wilhelm I wspierał prześladowanie kryptokalwinistów. 

Krystian I, elektor książę Saksonii

Wszystkich pastorów zobowiązano do złożenia przysięgi posłuszeństwa wobec zapisów Księgi Zgody. Oczywiście księżnę wspomagał w tych rozgrywkach Fryderyk Wilhelm I weimarski. Dzięki temu Elektorat Saksonii wypadł z sojuszu z kalwińskim Elektoratem Palatynatem Reńskim. Reichshofrat potwierdził wyrok śmierci na Krella, mimo braku jakichkolwiek dowodów winy czy spisku. Nie pomogły listy z wezwaniem o zastosowanie prawa łaski ze strony królowej Anglii Elżbiety I i króla Francji Henryka IV Wielkiego. Następnie 9 października 1601 r. Zofia kazała stracić Nikolausa Krella na rynku w Dreźnie. Nawet osobiście uczestniczyła w jego egzekucji. Księżna elektorowa dopełniła aktu osobistej zemsty. 

Był to znak, że luterański dom Wettinów sprzeciwia się herezji kalwińskiej. Wykopało to głęboki rów między kalwińskim Elektoratem Palatynatu Reńskiego a Elektoratem Saksonii, który było bardzo ciężko zakopać. Tą niechęć do współpracy między Wettinami z Saksonii a Wittelsbachami z Palatynatu Reńskiego można dostrzec w trakcie Wojny Trzydziestoletniej.

Fryderyk Wilhelm I, książę Saksonii-Weimar

W 1601 r. Krystian II osiągnął pełnoletniość, jednak popadł w alkoholizm, co pozwoliło Zofii w dalszym ciągu wpływać na politykę elektoratu. Dzięki temu księżna elektorowa mogła zemścić się na byłym kanclerzu Krellu. A Saksonia pozostała wierna wobec cesarskiego, katolickiego domu Habsburgów. Na luterańskim dworze saskim zaczęto nawet mówić, że "politycznie jesteśmy papistami". 

Krystian II, elektor książę Saksonii

12 września 1602 r. udało się Krystiana II wydać za Jadwigę, córkę króla duńskiego Fryderyka II. Mariaż ten zaaranżowała jej matka Zofia i dziadek książę Meklenburgii-Güstrow Ulryk III bez zgody duńskiej Rady Państwa. Jej starsze siostry: Anna poślubiła króla Szkocji i Anglii Jakuba I a Elżbieta księcia Brunszwik-Wolfenbüttel Henryka Juliusza. Brat Krystian IV był królem Danii i Norwegii. Związki rodzinne z duńską i angielską rodziną królewską oraz z dolnosaskim domem Welfów kosztowały młodego elektora niezwykle wysoki posag w wysokości 75 000 talarów i organizację wyjątkowo wspaniałego wesela. Wzmocniło to również luterański obóz polityczny w północnych Niemczech.  

Zofia Hohenzollern, księżna elektorowa saska

Zofia jako księżna wdowa mieszkała na zamku w Rochlitz do 1602 r., następnie na zamku Colditz do 1611 r., który ozdobiła przepięknymi ogrodami a następnie w tzw. Domu Pani Matki. Zmarła 7 grudnia 1622 r. w wieku 55 lat na zamku w Colditz. 

Zamek w Colditz