Dziś trochę o dość odległych czasach i niezbyt znanych faktach z dziejów Królestwa Franków za panowania dynastii Merowingów. Państwo Franków jak każde imperium przechodziło chwilę swojej chwały i okresy wewnętrznej słabości. Dziś o kryzysie wewnętrznym z początków VIII wieku.
23 kwietnia 711 r. zmarł król Childebert III i na tron został wyniesiony jego 12 letni syn Dagobert III. Realną władzę sprawował majordom domu królewskiego Austrazji Pepin II z Herstalu z rodu Pepinidów. W tym okresie jego syn Grimoald II był majordomem Neustrii i Burgundii. Ród Pepinidów był u szczytu potęgi, to oni jako majordomowie wynosili i zrzucali z tronu królów z rodu Merowingów, królów którzy byli bezwładnymi marionetkami w ich rękach.
Króla Childeberta III można uznać za ostatniego króla z rodu Merowingów, który wykazywał oznaki niezależności od Pepinidów. "Liber historiae Francorum" nazywa go "bonae memoriae gloriosus domnus Childebertus rex iustus", co znaczy "dobrej pamięci i pełen chwały pan, sprawiedliwy król Childebert". Dlaczego? Ponieważ Merowing był na tyle silny, że był w stanie wydawać wyroki na niekorzyść członków rodziny Pepinidów.
Śmierć króla spowodowała załamanie się kruchej równowagi sił między Merowingami a Pepinidami. Wyniesienie na tron młodocianego Dagoberta III dało przewagę Pepinidom bo na nowo przejęli pełną kontrolę nad królem. Taki obrót sprawy nie był w smak arystokracji królestwa Franków, która dostrzegła zagrożenie ze strony zachwiania się równowagi sił między Merowingami a Pepinidami. To właśnie z powodu wrogości do Pepina II z Herstalu, a nie Merowingów, w Burgundii Sawaryk biskup Auxerre, w Akwitanii książę Odo, a Prowansja Antenor zaczęli tworzyć swoje quasi-niezależne państwa. Był to początek kłopotów rodu Pepinidów.
W 714 r. Pepin II z Herstalu zachorował. Jego najstarszy syn Drogo nie żył od 708 r., drugi syn Grimoald II w kwietniu 714 r. został zamordowany w trakcie modlitwy w sanktuarium Świętego Lamberta z Maastricht w Leodium. Byli to synowie zrodzeni ze związku z Plektrudą, która pochodziła z rodu Hugobertinów, potężnej rodziny, która posiadała duże dobra między Kolonią a Trewirem. Plektruda starała się zachować tytuł majordoma dla swoich wnuków. Udało się. Majordomem Neustrii w miejsce Grimoalda II został jego syn Teudoald. Wkrótce po tym 16 grudnia 714 r. w Jupille zmarł Pepin II z Herstalu. W tej sytuacji Teudoald został po dziadku również majordomem Austrazji.
Sytuacja była wysoce skomplikowana i trudna. Dlaczego? Król Dagobert III nie miał realnej władzy, a nowym majordomem i głową rodu Pepinidów został Teudoald, który miał wówczas 7/8 lat (!). Tym samym w rzeczywistości władzę sprawowała Plektruda, która sprawowała opiekę nad wnukami. W celu zabezpieczenia ich interesów Plektruda uwięziła bękarta Pepina II z Herstalu zrodzonego z Alpaidy – Karola Młota, który rościł sobie prawa do spuścizny po ojcu. Karol Młot był więziony w Kolonii, w dobrach rodowych Hugobertinów. Możnowładztwo Neustrii było oburzone, że rządzi nią dziecko i kobieta. Ponadto, byli sfrustrowani, faktem że majordomem Neustrii jest Austrazyjczyk. Było to sprzeczne ze starą tradycją, zgodnie z którą majordomem była osoba pochodzącą z tego królestwa.
Był to bodziec do zjednoczenia się wszystkich wrogich rodów arystokratycznych wobec dominacji Pepinidów. Wybuchł otwarty bunt. Neustryjczycy, pod przywództwem Ragamfreda, zdecydowali się zrzucić władzę Austrazyjczyków i wybrali królem mnicha z dynastii Merowingów o imieniu Daniel, który przybrał imię Chilperyka II. Chilperyk II w zamian powołuje Ragamfreda na urząd majordoma Neustrii. Gdy Plektruda odmówiła uznania tego przejęcia władzy, Ragamfred poprowadził armię Neustrii przeciwko Austrazji. 26 września 715 r. w puszczy Cuise niedaleko Compiègne doszło do starcia obu armii. Armia Neustryjczyków pokonała armię młodego majordoma Teudoalda, który uciekł do swojej babki Plektrudy, która rezydowała w Kolonii. Ragamfred przejął skarby Plektrudy, porzucone na polu bitwy. Pojmano i uwięziono króla Dagoberta III. Następnie Ragamfred ogłasił Chilperyka II także królem Austrazji. Jesienią 715 r. zmarł król Dagobert III. Następnie armia Neustryjczyków sprzymierzona z Radbodem wodzem Fryzów ruszyła do Austrazji na Kolonię. W międzyczasie z niewoli uciekł pasierb Plektrudy, Karol Młot, który zaczął gromadzić swoich zwolenników. Ród Pepinidów w obliczu zagrożenia ze strony Ragamfreda nie potrafił się zjednoczyć. Jednak to już temat na kolejny post.
Królestwo Franków około roku 714
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz