24 listopada 1335 r. we Wrocławiu zmarł książę wrocławski Henryk VI Dobry. Było to wydarzenie straszne a wręcz tragiczna dla dalszych losów Śląska. Piotr z Byczyny w swojej "Kronice książąt polskich" w taki oto sposób określił śmierć ostatniego Piasta wrocławskiego:
"Tak to chyba, jako kara za grzechy ziemi i księstwo wrocławskie, przeszły z rąk panów przyrodzonych w obce ręce i tak przepadła wolność książąt polskich".
Nagrobek Henryka VI Dobrego, księcia wrocławskiego
Jego śmierć oznaczała, że księstwo wraz z największym miastem Śląska, Wrocławiem, zostało włączone bezpośrednio do Korony Królestwa Czeskiego. Król czeski stał się dziedzicznym księciem wrocławskim, a tym samym stał się również patronem księstwa nyskiego należącego do biskupów wrocławskich.
Przejęcie księstwa wrocławskiego przez królów czeskich było efektem zawartego 6 kwietnia 1327 r. we Wrocławiu układu sukcesyjnego między Janem Luksemburskim a Henrykiem VI Dobrym. Książę zrobił to pod naciskiem mieszczan wrocławskich. Henryk VI Dobry zawarł porozumienie z Janem Luksemburskim, w którym zrezygnował ze swojego księstwa na rzecz króla czeskiego, zachowując dla siebie dożywotnie rządy we Wrocławiu. W zamian władca Czech podarował Henrykowi w dożywocie ziemię kłodzką i roczną rentę pieniężną w kwocie 1000 grzywien. Mieszczaństwo wrocławskie na czeską stronę przeciągnęło potwierdzenie przez Jana Luksemburskiego posiadanych przywilejów i wydanie nowych. Dodatkowo przynależność do silnego królestwa czeskiego gwarantowała Wrocławiowi stabilność i swobodny handel. Słabe księstwo wrocławskie czy też niedawno co odtworzone królestwo polskie nie dawały takich gwarancji.
Przy tej okazji oddajmy raz jeszcze głos Piotrowi z Byczyny:
"A ponieważ ten książę [wrocławski] Henryk [VI Dobry] nie posiadał spadkobierców płci męskiej z żoną [Anną Habsburżanką], córką księcia austriackiego [Albrechta I Habsburga, który był również królem Niemiec], która [...] urodziła mu trzy córki [Elżbietę, Eufemię i Małgorzatę] [...], niektórzy radzili [mu] by dla swej obrony poddał się królowi czeskiemu Janowi [Luksemburskiemu]. Dlatego też, doszło do układów między tym królem a księciem. Wreszcie skończyło się na tym, że książę Henryk na złość bratu [Bolesławowi III Rozrzutnemu księciu legnickiemu] zrzekł się księstwa wrocławskiego po swej śmierci na rzecz króla i Królestwa Czeskiego. I dlatego król dla wynagrodzenia straty podobnie dał księciu w dożywocie Kłodzko z okręgiem".
Herb Henryka VI Dobrego, księcia wrocławskiego
Książę Henryk VI Dobry swoim układem z królem Janem Luksemburskim zdradził swój ród piastowski. Zdradził nie tylko króla Polski Władysława I Łokietka, ale przede wszystkim najbliższą rodzinę, braci Bolesława III Rozrzutnego księcia brzeskiego i legnickiego oraz Władysława legnickiego. Wydziedziczył również własne dzieci, trzy córki, z których dwie już miały mężów. Elżbieta poślubiła księcia oleśnickiego Konrada I, a Eufemia wyszła za mąż za księcia niemodlińskiego Bolesława I. Książę wrocławski nie był jedynym śląskim księciem z rodu Piastów, który w tym okresie złożył hołd Janowi Luksemburskiemu i należy przypuszczać, że uczynił to jemu nie jako królowi czeskiemu lecz królowi polskiemu. Pamiętajmy, że Jan Luksemburski zrzekł się swoich roszczeń do korony polskiej dopiero w listopadzie 1335 r. na mocy układu w Wyszehradzie.
Przy okazji polecam "Zhołdowanie księstw górnośląskich i księstwa wrocławskiego w 1327 r."
https://historix-tours.blogspot.com/2021/07/zhodowanie-ksiestw-gornoslaskich-i.html
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz