Walka między hrabiami Nantes i Rennes o dominację w Bretanii

 

W X w. książęta Bretanii pochodzący z rodu hrabiów Nantes prowadzili nieustanną walkę o dominację z hrabiami Rennes. Książę Alan II Krętobrody (Krzywobrody) sprawował władzę nad hrabstwem Nantes, prawdopodobnie hrabstwem Vannes, Poher i być może nad pozostałą południowo-wschodnią Bretanią. Jego konkurent Judicaël Berengar hrabia Rennes mógł sprawować bezpośrednią władzę czy też jakąś formę kontroli nad pozostałą częścią Bretanii. W 952 r. zmarł Alan II Krętobrody, a nowym księciem bretońskim został jego niepełnoletni syn Drogon, dziecko z prawego łoża, ze związku z Roscillą siostrą hrabiego Blois i Chartres Tybalda I Oszusta. Książę Drogon liczył sobie około 2 lata i w tej sytuacji rozpoczęły się rządy opiekuńcze. Wdowa po Alanie II Krzywobrodym została wydana za rywala swojego brata Fulka II Dobrego hrabiego Andegawenii. Tym sposobem Bretania stała się miejscem rywalizacji hrabiów Blois-Chartres i Andegawenii. Fulko II Dobry działając w porozumieniu z Tybaldem I Oszustem regentem Bretanii, przejął kontrolę nad hrabstwem Nantes w imieniu swojego pasierba Drogona. Drogon zmarł w Angers w 958 r. w nieznanych nam okolicznościach, prawdopodobnie otruty przez Fulka II Dobrego. W ten sposób hrabia Andegawenii stał się de facto hrabią Nantes. Wznowione najazdy Wikingów na Nantes i brak reakcji ze strony Fulka II Dobrego zmusiły miejscową ludność do przywołania na tron nieślubnego syna Alana II Krzywobrodego, Hoela I a po nim jego brata Guerecha I. Od początku swojego panowania musieli walczyć z konkurentami do władzy nad księstwem bretońskim hrabiami Rennes. Hrabia Rennes otrzymał wsparcie hrabiego Blois i Chartres, a następcy Alana II Krzywobrodego w Nantes mogli liczyć na pomoc nowego hrabiego Andegawenii Godfryda I Szarej Opończy.

 

Opactwo Mont-Saint-Michel - miejsce pochówku Conana I Krzywego

Sytuacja w północnej Bretanii również nie była jednoznacznie wyklarowana. Około 960 r. hrabia Rennes Judicaël Berengar będąc w podeszłym wieku zezwolił, aby arcybiskup Dol Wicohen uzyskał dominującą pozycję w tej części kraju i niemal zdegradował hrabiego do roli swojego wasala. Arcybiskupowi udało się rozszerzyć swoją dominującą pozycję na całe Domnonée, za wyjątkiem okolic Rennes. W swoich poczynaniach mógł liczyć na hrabiów Blois-Chartres. Conan Krzywy, syn Judicaëla Berengara, postanowił położyć kres temu stanowi rzeczy. Zaatakował arcybiskupa, pokonał go, przywrócił niezależność ojcu i pozostawił Wicohenowi wciąż znaczące lenno między Arguenon i Couesnon. Stary hrabia zmarł niedługo po tym około 979 r. W tym samym roku Conan I Krzywy poślubił Ermengardę, córkę Godfryda I Szarej Opończy hrabiego Andegawenii. Można się tylko domyślać, że mariaż ten mógł mieć w sobie ukryte ostrze wymierzone przeciwko Hoelowi I księciu Bretanii i hrabiemu Nantes.

 

Nie trzeba było długo czekać na wybuch walk między Conanem I Krzywym i Hoelem I. Początkowo trwały walki podjazdowe. Conan I Krzywy przejął kontrolę nad hrabstwem Vannes i sprzymierzył się z biskupem Vannes Orscandem Wielkim. Po czym walki przybrały brutalniejszy charakter. Książę Hoel I wkroczył do hrabstwa Rennes, Conan I Krzywy zamknął się w swoim ufortyfikowanym mieście, zostawiając całe swoje włości na niszczycielski najazd. Sytuacja zmieniła się w 981 r., kiedy to armia księcia bretońskiego wspierana przez oddziały z Andegawenii starły się z oddziałami hrabiego Rennes wspartymi przez hrabiów Blois i Chartres na polu bitwy pod Conquereuil. Wynik tej bitwy jest nam nieznany, ponieważ dysponujemy dwiema wzajemnie się wykluczającymi relacjami. Kronika z Nantes podaje, że zwyciężył książę bretoński a Kronika z Mont-Saint-Michel podaje, że wygrał hrabia Rennes. Kronika z Nantes podaje, że jeszcze w tym samym roku książę Hoel I zginął w wyniku zamachu. Oto rycerz z otoczenia Conana I Krzywego, imieniem Galuron, zyskał zaufanie księcia i śmiertelnie go uderzył podczas polowania. Nowym księciem Bretanii i hrabią Nantes jego brat Guerech.

 

Francja w średniowieczu

Guerech był biskupem Nantes, ale nie ma dowodów na to, że otrzymał świecenia kapłańskie. Conan I Krzywy wykorzystując sytuację najechał i splądrował region Nantes. Książę Guerech nie pozostał bezczynny i wyruszył przeciwko siłom Rennes. Wrogie armie spotkały się pod Conquereuil. Znamy kilka szczegółów dotyczących tej bitwy, w której hrabia Andegawenii, w odwecie za niedawny atak Conana I Krzywego na Angers, wsparł księcia Bretanii. Hrabia Rennes odniósł zwycięstwo, ale ranny w rękę był zmuszony wrócić do swojej domeny i nie mógł cieszyć się zwycięstwem. Guerech I również zawrócił do domu.

 

W 988 r. książę Bretanii ponownie najechał hrabstwo Rennes. Jeszcze w tym samym roku, jak podaje Kronika z Nantes, Conan I Krzywy, obawiając się sojuszu bretońsko-andegaweńskiego namówił książęcego lekarza Heroicusa do otrucia Guerecha. Książę Bretanii zostawił po sobie nieletniego syna Alana, który nie przeżył go zbyt długo, bo zmarł w 990 r. z powodu choroby. W tej sytuacji możni panowie chcieli powierzyć tron książęcy nieślubnemu synowi Hoela I Judicaëlowi, ale nie uzyskał on szerszego poparcia i musiał zadowolić się funkcją biskupa Nantes, którą sprawował od 988 r., czyli śmierci stryja Guerecha. Całe to zamieszanie wykorzystał Conan I Krzywy, który pospiesznie zorganizował najazd na Nantes i został uznany za hrabiego Nantes i Vannes a tym samym stał się kolejnym księciem Bretanii. U zbiegu rzeki Erdre i Loary zbudował zamek Bouffay. W ten oto sposób Conan I Krzywy zjednoczył w swym ręku suwerenną władzę w Bretanii. Posiadał jako własną domenę połowę Bretanii - hrabstwa Rennes, Vannes i Nantes i był suzerenem drugiej połowy kraju.

 

Conan I Krzywy planował nawet odbudować Bretanię w granicach państwa Salomona, i w tym celu wyruszył na wyprawę przeciwko hrabiemu Andegawenii w 992 r. Wezwany do Orleanu przez króla Francji Roberta II Pobożnego, w tym samym czasie co Fulko III Czarny hrabia Andegawenii, wykorzystał nieobecność tego ostatniego, aby jego synowie zaatakowali Angers. Jednak okoliczności sprawiły, że jego plany się nie powiodły. Conan I Krzywy wyjaśniał swój plan kampanii przeciwko Andegawenom kilku przyjaciołom, kiedy Fulko III Czarny przechodząc pod oknami zajmowanego przez siebie domu w Orleanie udał się na spoczynek do swojej izby. Apartament, do którego się udał, był oddzielony od pokoju Conana I Krzywego prostą ścianą działową, dzięki czemu podsłuchał rozmowę wroga. Pospieszył z powrotem do Angers i przygotował miasto do obrony. Synowie Conana I Krzywego wpadli w zasadzkę i stracili wielu swoich. Po odparciu wroga Fulko III Czarny wrócił do Orleanu i pojawił się przed księciem Bretanii dosiadającym konia jednego ze swoich synów. Conan I Krzywy wiedział co się stało i trzeba było użyć wpływów i autorytetu biskupów dworu Roberta II Pobożnego by powstrzymać go przed wznowieniem działań wojennych. Pokój jednak nie trwał zbyt długo, Fulko III Czarny oblegał zamek Bouffay, a Conan I Krzywy przybył i oczekiwał na swojego wroga na wrzosowiskach Conquereuil.

 

27 czerwca 992 r. doszło do bitwy pod Conquereuil. Mamy dwie relacje z przebiegu walk. Według pierwszej Bretończycy wykopali przed swoimi szeregami szeroki i głęboki rów, który przykryli wiklinowymi parawanami i wiązkami paproci. Hrabia Fulko III Czarny i jego towarzysze wpadli do rowu, ale natychmiast się z niego wydostali i wrócili na konie wygrywając bitwę. Według mnie ten opis jest mało wiarygodny, ponieważ ciężkozbrojny rycerz z tych czasów tak szybko nie byłby w stanie się wydostać z pułapki i dokonać szybkiego przegrupowania. Według drugiej relacji, pierwsze oddziały Andegawenów wpadły do rowu, a drugie widząc to zawróciły. Bretończycy ścigali ich, a w tej pogoni Conan I Krzywy oddzielił się od swojego wojska. Książę zmęczony walką zatrzymał się z zaledwie dwoma giermkami w cieniu zagajnika, zdjął zbroję i hełm, i w tym momencie wpadł na nich oddział będących w odwrocie wrogich wojsk, który zabił Conana I Krzywego. Na polu bitwy zwycięstwo odnieśli Bretończycy, ale ich armia rozpadła się na wieść o śmierci swojego księcia i powróciła do hrabstwa Rennes. Wkrótce potem zamek Bouffay poddał się, a hrabstwo Nantes zostało przekazane przez Fulka III Czarnego w ręce Judicaëla, syna Hoela I.

 

Niemniej jednak władza rodu hrabiów Rennes była już tak mocno ugruntowana, że prawie nie została zachwiana ich pozycja, mimo tego chwilowego triumfu rodu hrabiów Nantes, wspartego przez Andegawenię. Hrabiowie Rennes nie mogli już liczyć na wsparcie ze strony hrabiów Blois-Chartres, gdyż ci przeorientowali swoją politykę na wschodnie rubieże. Mimo to, hrabiowie Rennes bardzo szybko odzyskali przewagę nad hrabiami Nantes. Stało się tak, dlatego że ci ostatni nieustannie musieli liczyć na pomoc militarną ze strony hrabiego Andegawenii, czym godzili w dumę Bretończyków i nastroje narodowe, wspieraną przez hrabiów Rennes. I w tym miejscu należy nadmienić, że książę Judicaël obejmując władzę był zbyt młody, aby samodzielnie sprawować władzę. Dlatego też, Fulko III Czarny oddał go pod opiekę swojego wasala wicehrabiego Thouars Aimeriego III, który w latach 992-994 tytułował się hrabią Nantes. Rok lub dwa lata po śmierci Conana I Krzywego, jego syn Godfryd Berengar wznowił działania wojenne przeciwko hrabiom Nantes. Zmusił w 994 r. Judicaëla do uznania go za swojego zwierzchnika i pozostał jego lennikiem aż do śmieci w 1004 r. Jego syn Budic próbował zrzucić zwierzchność rodu hrabiów Rennes, ale nie mógł tego zrobić, gdyż jego opiekunem i regentem był biskup Nantes Gautier II, zwolennik hrabiego Rennes. Dlatego też, Budic ostatecznie uznał zwierzchnictwo Godfryda I Berengara.

 

W 1008 r. po śmierci księcia Godfryda I Berengara lub też jeszcze za jego życia wybuchły walki między hrabią Nantes a biskupem Nantes. Mało prawdopodobne jest, aby chodziło o próbę zrzucenia zwierzchnictwa rodu hrabiów Rennes. Wreszcie około 1020 r. został ostatecznie przywrócony pokój między biskupem a hrabią Nantes ale to dzięki pośrednictwu arcybiskupa Dol Junguena. Rezultatem tych długich walk między hrabiami Nantes a hrabiami Rennes było ostateczne przejęcie tronu książęcego przez tych drugich. Miało to ogromne znaczenie dla dalszych dziejów Bretanii. Hrabiowie Rennes byli bliżej rdzennej kulturze bretońskiej. Hrabstwo Nantes dzięki swojemu położeniu geograficznemu między trzema innymi regionami Francji, było bardziej niż hrabstwo Rennes, podatne na wpływy obcej, francuskiej kultury. Również często w okresie średniowiecza uznawała dominującą pozycję hrabiów Andegawenii lub hrabiów Poitiers. Hrabstwo Rennes zawsze najdłużej pozostawał zdecydowanie bretoński.

Unia lubelska

 

28 czerwca 1569 r. uchwalono zawarcie nowej unii polsko-litewskiej. 1 lipca nastąpiła wymiana dokumentów i uroczyste zaprzysiężenie podpisanego aktu. 4 lipca król Zygmunt II August wydał dyplom potwierdzający związek Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, które potocznie zwane jest Rzeczpospolita Obojga Narodów.

 

  Unia Lubelska - obraz Jana Matejki

 

Akt Unii Lubelskiej wystawiły przedstawicielstwa dwóch Narodów. Już na wstępie czytamy:

  

"W imię Pańskie amen. Ku wiecznej pamiątce sprawy niżej opisanej. My prałaci i panowie rada, tak duchowna jako świecka, książęta, stany wszystkie Wielkiego Księstwa Litewskiego, ktemu posłowie ziemscy na tym walnym a z pany radami i posły a stany wszystkiej Korony polskiej spolnem lubelskiem sejmie będące [...]" ustanawiają

 

"3. Iż już Krolestwo polskie i Wielkie Księstwo litewskie jest jedno nierozdzielne i nierożne ciało, a także nierożna ale jedna a spolna Rzeczpospolita, ktora się z dwu państw i narodow w jeden lud zniosła i spoiła.

4. A temu obojemu narodowi żeby już wiecznemi czasy jedna głowa, jeden pan i jeden krol spolny rozkazował, który spolnymi głosy od Polakow i od Litwy obran, a miejsce obierania w Polsce, a potym na Krolestwo Polskie pomazan i koronowan w Krakowie będzie. [...]

5. Obieranie i podnoszenie wielkiego księdza litewskiego, które przedtym osobno bywało w Litwie, aby już tak ustało, żeby i znak żaden albo podobieństwo na potym nie było, z ktoregoby się okazowało abo znaczyło podnoszenie albo inauguracja wielkiego księdza litewskiego. A iż tytuł Wielkiego Księstwa litewskiego i urzędy zostawają, tedy przy obieraniu i koronacji ma być obwołan oraz krolem polskiem i tenże wielkim księdzem litewskiem, ruskiem, pruskiem, mazowieckiem, żmudzkiem, kijowskiem, wołyńskiem, podlaskiem i inflanckiem.[...]

8. Sejmy i rady ten oboj narod ma zawsze mieć spolne koronne pod krolem polskim, panem swym, i zasiadać tak panowie między pany osobami swemi, jako posłowie między posły, i radzić o spolnych potrzebach tak na sejmiech, jako i bez sejmow, w Polsce i w Litwie."

 

 

Unia lubelska była zwieńczeniem długotrwałego procesu unifikującego Koronę Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, które zachowały odrębność, ale połączyła je osoba wspólnie obieranego władcy, wspólny sejm i polityka zagraniczna. Zniesione zostały również granice celne, wprowadzono wspólną monetę i system administracyjny.

 

 Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie

  

Co tak naprawdę oznaczało dla Polski wejście Unii Lubelskiej w życie? Do tej pory Królestwo Polski miało w głównej mierze charakter polskiego państwa narodowego. Po przyłączeniu do Korony województw: podlaskiego, wołyńskiego, podolskiego, bracławskiego i kijowskiego, stawała się ona państwem wielonarodowym o dużym odsetku ludności mówiącej językiem ruskim i wyznającej wiarę prawosławną. Na Polskę spadł ciężar obrony kresów wschodnich przed najazdami tatarskimi, zakusami Turcji i Moskwy. Polityka zagraniczna i obronna zdominowana została przez sprawy wschodnie, co oznaczało, że na dalszy plan odeszła kwestia odzyskania Śląska, Pomorza Zachodniego oraz mocniejszego związania z Polską Prus Książęcych.

  

Jak na ówczesne czasy Rzeczpospolita Obojga Narodów była bardzo demokratycznym i tolerancyjnym państwem federalnym. Stworzyło to odpowiednie warunki do powolnego kształtowania się narodu ukraińskiego i białoruskiego. Włączenie do Polski kresów wschodnich oznaczał również powolny proces ich polonizacji. Kultura polska wzbogaciła się o nowe elementy a wielość wyznań, tradycji i kultur spowodował, że państwo polsko-litewskie było wzorem tolerancji a jej zwieńczeniem było uchwalenie tzw. Konfederacji Warszawskiej.

 

 Zygmunt II August król Polski i wielki książę litewski

  

Rzeczpospolita Obojga Narodów liczyła około 800 tysięcy km kwadratowych i liczyła około 7 milionów mieszkańców. W Koronie Królestwa Polskiego mieszkało 5 milionów ludzi a 2 miliony w Wielkim Księstwie Litewskim. Polacy stanowili około 50% mieszkańców państwa, następnie Rusini (przodkowie Ukraińców i Białorusinów), Litwini, Łotysze, Estończycy, Niemcy a także małe grupy Anglików, Szkotów, Holendrów, Fryzów, Tatarów, Karaimów, Wołochów (Rumunów) oraz Żydów i Ormian.

  

Jeśli chodzi o wyznawane religie, to dominowali katolicy, duża była liczba prawosławnych. Liczne były też diaspory luteranów, kalwinistów, mniejsze braci czeskich i arian oraz mennonici. W granicach państwa żyli również wyznawcy judaizmu i muzułmanie.

Wojna o sukcesję po Babenbergach i Czechy u szczytu swojej potęgi

 

Książę Austrii i Styrii Fryderyk II Kłótliwy zwany też Walecznym wykorzystując trudną sytuację Węgier po najeździe mongolskim z 1241 roku wszczął wojnę i zajął trzy przygraniczne węgierskie komitaty. W 1246 r. króla Węgier Béla IV rozpoczął wojnę odwetową z władcą Austrii. 15 czerwca 1246 r. doszło do bitwy nad rzeką Litawą. Zasadniczo nieznaczne starcie austriacko-węgierskie, które zakończyło się zwycięstwem sił austriackich, okazało się brzemienne w skutkach, ponieważ bezdzietny książę Fryderyk II został zabity w niewyjaśnionych okolicznościach podczas walk. Wraz ze śmiercią Fryderyka wymarł ród Babenbergów i rozpoczął się okres, znany jako austriackie interregnum, podczas którego osierocone kraje stały się przedmiotem długich walk między rywalizującymi mocarstwami.

 

Bela IV po bitwie odzyskał zajęte uprzednio przez księcia austriackiego trzy komitaty przygraniczne.

   

Śmierć Fryderyka II Kłótliwego księcia Austrii i Styrii

   

Ponieważ "Privilegium minus" z 1156 r. przewidywał również możliwość dziedziczenia w linii żeńskiej, prawo do Austrii po Fryderyku II przysługiwało jego siostrze Małgorzacie i bratanicy Gertrudzie. Rozpoczął się wyścig o rękę dziedziczek posiadłości Babenbergów. Wyścig wygrali czescy Przemyślidzi, którzy jeszcze za życia Fryderyka bezskutecznie próbowali wżenić się w ród Babenbergów. Bardzo szybko bo jeszcze w 1246 r. zawarto małżeństwo między synem króla Czech Wacława I, Władysławem margrabią morawskim i Gertrudą. Przejęcie Austrii przez Wacława I czeskiego ostatecznie zakończyło się sukcesem. „Per hoc Wladislaus habebat Austriae ducatum“ oznaczało, że Czechy triumfowały, a wspierany bogatym dziedzictwem swojej żony i potencjałem militarnym Czech, Władysław szybko został uznany przez austriacką szlachtę za swojego pana. Gertruda była teraz panującą księżną Austrii, którą pozostała nominalnie do 1269 r. Po krótkiej chorobie męża po raz pierwszy została wdową 3 stycznia 1247 r.

  

Gertruda Babenberg księżna Austrii i Styrii

   

W połowie 1248 r. 22-letnia księżna Gertruda poślubiła Hermana VI margrabiego Badanii. Nowy małżonek osiadł w Austrii zostawiając Badenię w ręku swojego brata Rudolfa. 14 września papież Innocenty IV potwierdził Hermana na urzędzie księcia Austrii jako męża Gertrudy, która w 1249 r. w Allandii urodziła męskiego spadkobiercę imieniem Fryderyk. Herman nie był w stanie opanować sytuacji w Austrii, gdzie zmagał się z oporem możnych panów, dlatego Gertruda wraz z dwójką dzieci Fryderykiem i Agnieszką przeniosła się do krewnych w Miśni w Saksonii. Tam dowiedziała się o rzekomym otruciu drugiego męża w dniu 4 października 1250 r. Nie ma dowodów na otrucie margrabiego. Owdowiała Gertruda straciła przychylność papieża, a tym samym szansę na dochodzenie swoich roszczeń do panowania w Austrii, po tym jak odmówiła spełnienia życzenia papieża Innocentego IV, który oczekiwał jej ślubu z bratem antykróla niemieckiego Wilhelma holenderskiego, Florisa.

   

Austriackie możnowładztwo zaoferowało młodszemu synowi króla Czech Wacława I Przemysłowi Ottokarowi II władzę nad księstwami. Wymagało to jednak małżeństwa z dziedziczką rodu Babenbergów. Mający około 22l ata Przemysł Ottokar odmówił poślubienia wdowy po bracie i 11 lutego 1252 r. poślubił 47-letnią Małgorzatę w zamkowej kaplicy w Hainburgu. Panna młoda była starsza od swojego teścia król Wacława I. Przemysł Ottokar miał cesarskie przywileje opatrzone złotą bullą, "Privilegium Minus" i jego potwierdzenie przez cesarza Fryderyka II w 1245 r. W ten sposób Małgorzata przekazała mężowi księstwa Austrii i Styrii. Papież Innocenty IV, który wcześniej kilkakrotnie zmieniał strony między Gertrudą i Margarzatą, 6 maja 1252 r. potwierdził legalność przekazanych księstw.

   

Małgorzata Babenberg, żona Przemysła Ottokara II 

   

Mieszkająca w Kahlenbergu pod Wiedniem księżna Austrii i Styrii Gertruda, przegrała spór o dziedzictwo i utraciła wsparcie Czech ponieważ jej ciotka Małgorzata poślubiła Przemysła Ottokara II. W ten sytuacji nie miała wyjścia i sprzymierzyła się z królem Węgier Belą IV, i latem 1252 r. wyszła po raz trzeci za mąż za jego krewnego księcia halickiego Romana Daniłowicza. W mieszanie się króla Beli IV w spór o dziedzictwo po Babenbergach był równoznaczne z wybuchem wojny czesko-węgierskiej trwającej w latach 1252-1254. Ponieważ niemożliwe okazały się próby wyegzekwowania władzy w krajach dziedzicznych Babenbergów Roman w następnym roku opuścił Gertrudę i ich córkę Marię, i powrócić na Węgry.

  

Wacław I król Czech 

   

W tej sytuacji pod koniec 1252 r. stany styryjskie jednogłośnie wybrały Stefana, syna króla Beli IV, na swojego księcia. Bela IV, sprzymierzony z księciem Bawarii Ottonem II, księciem Polski Bolesławem V Wstydliwym i Romanem halickim, podjął w 1253 r. nieudany atak na Morawy i Austrię. Papież interweniował w ten konflikt. 3 kwietnia 1254 r. zawarto pokój w Pozsony, który przyznawał Styrię Węgrom. Gertruda, porzucona przez Romana w 1253 r., otrzymała kilka hrabstw i miast w Styrii, w tym Voitsberg i Judenburg.

 

Jednak pokój nie trwał zbyt długo. W 1257 r. król Przemysł Ottokar II dokonał nieudanej inwazji na Bawarię, po czym został zmuszony do zawarcia pokoju z Henrykiem XIII księciem Dolnej Bawarii. Możnowładztwo styryjskie niezadowolone z węgierskich rządów wznieciło bunt. Czesi wsparli powstańców i wybuchła na nowo wojna z Węgrami. Po pokonaniu Beli IV w 1260 r. w bitwie pod Kresenbrunn ostatecznie król Czech zdobył Styrię i tytuł księcia Styrii.

Przemysł Ottokar II król Czech

W 1261 r. Przemysł Ottokar II rozwiódł się z podstarzałą Małgorzatą Babenberg i poślubił wnuczkę Béli IV Kunegundę węgierską, która urodziła mu upragnionego syna i dziedzica Wacława II. Po rozwodzie z Małgorzatą król Przemysł Ottokar II stał się przeciwnikiem Gertrudy. W 1267 r. odebrał jej dobra, a dwa lata później wypędził z kraju. Znalazła schronienie w Miśni. Zmarła w klasztorze klarysek w Seußlitz koło Miśni i tam została pochowana. W 1266 r. Przemysł Ottokar II zajął Cheb i zorganizował kolejną wyprawę na Bawarię. W 1269 r. zgodnie z postanowieniami układu podiebradzkiego z 4 grudnia 1268 r. król Czech odziedziczył księstwo Karyntii i margrabstwo Krainy po swoim kuzynie Ulryku III, przy czym musiał pokonać pominiętego brata zmarłego władcy Filipa hrabiego Lebenau. W 1270 r. Przemyślida wdał się w spór z nowym królem węgierskim Stefanem V, w wyniku którego doszło do trzeciej wojny czesko-węgierskiej. Węgrów wsparł książę dolnobawarski i w lipcu 1271 r. najechał Austrię, którą splądrował. W 1271 r. akwilejska kapituła katedralna mianowała Przemysła Ottokara II administratorem generalnym Patriarchatu Akwilei co umożliwiło mu przejecie sąsiedniego margrabstwa Friuli. Pełnił tę funkcję do 1272 r. W 1273 r. Wybuchła czwarta wojna czesko-węgierska.

   

Szczyt potęgi króla Czech Przemysła Ottokara II - zasięg terytorialny królestwa czeskiego

Te czeskie podboje mogły się ziścić tylko i wyłącznie dzięki temu, że w tym czasie Rzesza Niemiecka przeżywała okres Wielkiego Bezkrólewia, czasu wielkiego chaosu. W 1273 r. Rudolf I Habsburg został wybrany na nowego króla niemieckiego, który odmówił Przemysłowi Ottokarowi II prawa do Austrii, Styrii, Cheby, Krainy, Karyntii i Friuli, aby móc je samemu przejąć. Król niemiecki wzywał króla czeskiego, aby ten stawił się na Reichstagu, ten jednak ignorował wezwania swojego seniora i odmawiał uznania jego wyboru. W 1276 r. armia króla Rudolfa wsparta przez króla Węgier Władysława IV Kumańczyka i Henryka XIII księcia Dolnej Bawarii zaatakowała alpejskie ziemie króla czeskiego. Większość możnych na tych ziemiach natychmiast odwróciła się od Przemyślidy, a król czeski musiał się z nich wycofać. Alians ten zmusił Przemysła Ottokara II do formalnego uznania Rudolfa I jako króla Niemiec oraz zwrotu Austrii, Karyntii oraz Styrii. Dodatkowo Przemyślida stał się lennikiem Rudolfa I w Czechach i na Morawach. Następnie w Czechach stanął w obliczu opozycji Witkowiców i Boresza z Rieseburka. Po zdławieniu tej opozycji w 1278 r. rozpoczął kampanię przeciwko Rudolfowi, mając na celu odzyskanie kontroli nad utraconymi ziemiami austriackimi. 26 sierpnia 1278 r. został jednak pokonany w bitwie pod Suchymi Krutami, w której poległ. Tym sposobem Austria, Styria, Karyntia i Kraina wpadły w ręce nowego rodu Habsburgów, który trzymał te ziemie aż do 1918 r.

 

Jeśli zaciekawił Cię tekst polecam również związany z tym wątek bawarski pt.:

"Między młotem a kowadłem - Henryk XIII książę Dolnej Bawarii" , który znajdziesz pod poniższym linkiem

https://historix-tours.blogspot.com/2021/11/miedzy-motem-kowadem-henryk-xiii-ksiaze.html