Bitwa pod Svold - 9 września 1000 r.

 Przeciwko Olafowi Tryggvasonowi, królowi Norwegii, zawiązała się potężna koalicja, do której należeli król Danii Swen I Widłobrody, król Szwecji Olaf Skötkonung oraz przywódca norweskiej opozycji jarl Hladir Eryk Hakonsson. Olaf próbował najechać Danię w roku 1000, ale 9 września tego roku poniósł śmierć w bitwie pod Svold, w której został pokonany przez połączone siły swoich wrogów. Miał wpaść do wody i utonąć, a jego ciała nie odnaleziono. Śmierć króla zapoczątkowała okres słabości Norwegii. 

Ale od początku, jak do tego doszło? Olaf Tryggvason był prawnukiem króla Norwegii Haralda Pieknowłosego. Olaf urodził się jako pogrobowy syn Tryggve Olafssona, norweskiego króla Viken. Jego ojciec został zabity na polecenie Haralda II Szarej Opończy, króla Norwegii. Astrid Eiriksdatter, wdowa po Tryggve, wraz z małym synem uciekła na Ruś, prawdopodobnie do Nowogrodu Wielkiego, gdzie Olaf się wychował. W wieku 12 lat rozpoczął karierę wojskową i z grupką piratów zaczął grasować na wodach Morza Bałtyckiego. 

W 991 r. Olaf Tryggvason jako dowódca wojskowy poprowadził dużą flotę i dokonał łupieżczego najazdu na wybrzeża Kentu i Wschodniej Anglii. Anglosasi zapłacili Olafowi 10 000 funtów srebra trybutu za jego odpłynięcie. W 994 r. Olaf Tryggvason wrócił do Anglii z jeszcze większą flotą na czele której stał król Danii Swen Widłobrody. I tym razem Anglosasi zapłacili trybut, ale wymogli na najeźdzcach, aby Olaf Tryggvason przyjął chrzest. Tak też się stało. 

Olaf Tryggvason dzięki swoim łupieżczym najazdom zdobył pokaźną sumę, która pozwoliła mu w 995 r. zorganizować wyprawę do Norwegii. Jako potomek Haralda Pieknowłosego postanowił upomnieć się o tron norweski. Olaf Tryggvason jeszcze przed wyruszeniem do Norwegii ruszył ze swoją flotą na północ wysp brytyjskich na Orkady, którymi rządził jarl Sigurd II Mocny. Udało mu się zmusić jarla, aby złożył mu hołd i przyjął wiarę chrześcijańską: 

"kiedy jarl przybył, aby rozmawiać z królem, rozmawiali oni, jednak niedługo przed tym król rzekł jarlowi, iż musi przyjąć chrzest, wraz ze wszystkimi mieszkańcami swych ziem, bo inaczej natychmiast zginie; i król rzekł, że jeśli tutejszy lud się nie ochrzci, on przejdzie po tych wyspach, niosąc ogień i pożogę, i zniszczy ów kraj. A jako że jarl został tak przymuszony, przyjął chrzest, a zatem został on ochrzczony, tak jak i wszyscy ludzie, którzy byli tam z królem".  

Monety Olafa Tryggvasona 

Następnie Olaf wypłynął do Norwegii w 995 r., gdzie chciał przejąć władzę. W tym czasie w Norwegii rolnicy w Trøndelag rozpoczęli bunt przeciwko jarlowi Lade Hakonowi Sigurdssonowi faktycznemu władcy Norwegii. Sam jarl został zdradzony i zabity. Brak informacji czy ten bunt miał jakikolwiek związek z przybyciem Olafa. Synowie Hakona Sigurdssona, Eryk i Swen uciekli do Szwecji na dwór króla Eryka Zwycięskiego, a po jego śmierci szukali pomocy u Swena Widłobrodego. Najprawdopodobniej między 995 a 1000 Eryk poślubił córkę króla duńskiego Gydę. W tym czasie Olaf Tryggvason próbował w Norwegii wprowadzać siłą chrześcijaństwo, przez co natrafił na silny opór możnych. W 996 r. założył miasto Nidaros w miejscu zburzonej pogańskiej świątyni Lade. Miasto to stało się nową stolicą państwa.  

Nie jest pewne, czy Olaf Tryggvason był tylko królem zachodniej Norwegii (dawne królestwo Haralda Pieknowłosego), czy też rządził Trøndelag i wschodnią Norwegią. Żadne teksty sag nie łączą go z Trøndelag. Obszar wokół fiordu Oslo należał do Danii. Olaf umocnił swoją władzę, wydając swoją siostrę Astrid za Erlinga Skjalgssona, najpotężniejszego możnego w zachodniej Norwegii. Prawdopodobnie Erling otrzymał jako lennik obszar między Sognefjordem a Lindesnes. 

Wybór Olafa Tryggvasona na króla Norwegii 

Aktywna działalność Olafa Tryggvasona na wyspach północno-zachodniej Brytanii i następnie zdobycie tronu norweskiego oraz konsolidacja władzy w tym kraju zaniepokoiła Duńczyków. Stąd też rozpoczęło się tworzenie koalicji antyolafowskiej, w skład której weszła oprócz Danii, Szwecja oraz norweska opozycja możnowładcza ta przebywającą w kraju jak i ta na wygnaniu. 9 września 1000 r. doszło do bitwy pod Svold, w której zginął król Norwegii Olaf I Tryggvason. Swen Widłobrody odzyskał kontrolę nad Norwegią. Nie opanował jednak całego kraju, jego częścią rządzili jarl Eryk Hakonsson i jego brat Swen Hakonsson, którzy byli wasalami króla Danii. 

Podział Norwegii po śmierci Olafa Tryggvasona 

 

Bitwa pod Castromoros 916 rok

 W 910 r. Alfons III Wielki w wyniku buntu swoich synów został zmuszony do abdykacji a królestwo Asturii, które za jego panowania osiągnęło największy zasięg terytorialny, zostało podzielone między jego wyrodnych synów. García I otrzymałem León, Álavę i Kastylię i faktycznie stał się założycielem królestwa Leónu. Ordoño II otrzymał Galicję, Fruela II Trędowaty przejął Asturię. García I posiadał władzę zwierzchnią nad braćmi, z którymi pozostawał w konflikcie. 

 

Po śmierci Garcíi I, jego brat Ordoño II w grudniu 914 r. został królem Leónu. Zdobył poparcie miast Leónu i Astorga i został namaszczony na króla przez dwunastu biskupów. Następnego roku rozpoczął swoją pierwszą wyprawę wojskową przeciwko muzułmańskim władcom Hiszpanii docierając do ziemi Meridy. W następnym roku powtórzył kolejną kampanię wojskową z równym powodzeniem zabierając ze sobą łupy i jeńców. Król Ordoño II jako wotum wdzięczności wobec Matki Boskiej nakazał zbudować gotycką katedrę w Leónie. W tym celu ofiarował swój własny pałac na miejsce budowy świątyni oraz poprzez liczne darowizny powiększył biskupstwo w Leónie. 

 

Ordoño II, król Leónu

W 916 r. emir Kordoby Abd ar-Rahman III zebrał wielką armię, której celem był atak na królestwo Leónu. Miał to być odwet za łupieżcze wyprawy z poprzednich lat. W jej szeregach znalazły się posiłki z Mauretanii Tingitani i Mauretanii. Ogromna armia muzułmańska wyruszyła z Kordoby i dotarła do brzegów rzeki Duero siejąc po drodze śmierć i spustoszenie. Saraceni rozbili swój obóz w pobliżu miasta San Esteban de Gormaz, zwanego wówczas Castromoros. Ich celem było zniszczenie tego miasta i nefralgicznych punktów ponownego zaludnienia tych terenów przez chrześcijan (tzw. repoblacja). Rozpoczęto oblężenie miasta. Wówczas z nienacka pojawił się król Ordoño II ze swoimi oddziałami wsparty posiłkami króla Nawarry Sancha I. Siły chrześcijańskie rzuciły się na Saracenów "jak wilk na bezbronne stado owiec". Bitwa ta stała się jedną z punktów zwrotnych w średniowiecznej historii Hiszpanii. Według skąpych relacji chrześcijańskich kronik siły króla Leónu wymordowały ogromną ilość muzułmańskich żołnierzy, "tak że liczba ich zwłok przewyższała liczbę gwiazd na niebie, od brzegów rzeki Duero po zamek Atienza i Paracuellos ziemia była pokryta ciałami poległych Saracenów". W każdym razie pokonana armia najeźdźców całkowicie rozbita wycofała się na swoje terytorium. Wśród wielu muzułmanów, którzy polegli, był sam dowódca ich sił Ahmad ibn Muhammad ibn Abi Abd zwany Hulit Abulhabat, którego głowę król Ordoño II nakazał zawiesić na blankach San Esteban de Gormaz obok głowy dzika. 

 

Zwycięstwo nad muzułmańską armią spowodowało, że chrześcijańskie królestwa Hiszpanii kontynuowały proces rekonkwisty i repoblacji. Oznaczało to dalsze walki z Emiratem Kordoby i jego sojusznikami. 

 

Półwysep Iberyjski w X wieku