sobota, 20 listopada 2021

Bernward biskup Hildesheim

 

20 listopada 1022 r. w Hildesheim zmarł biskup Hildesheimu święty Bernward wybitna postać czasów panowania saskiej dynastii Ludolfingów.

Bernward urodził się około 960 r. i pochodził ze starego saskiego rodu arystokratycznego. Niestety nie wiemy, kto był jego ojcem. Jako potencjalni ojcowie są wymieniani: margrabia Marchii Północnej Dytryk z rodu Haldensleben, ojciec Ody, teść Mieszka I oraz palatyn Saksonii Dytryk I. Spędził dzieciństwo na dworze dworze swojego dziadka od strony matki palatyna Saksonii Adalberta. W związku z czym należy przypuszczać, że matką Bernwarda była prawdopodobnie Athelburgis lub jej siostra Fritheruna.

W 976 r. Bernward został oddany do szkoły katedralnej w Hildesheim, gdzie uczył się "siedmiu sztuk wyzwolonych". Jego opiekunem i patronem był jego wuj Folkmar, który w tym czasie był członkiem kapituły katedralnej oraz od 975 r. kanclerzem cesarza Ottona II. Folkmar był bliskim i zaufanym współpracownikiem cesarza, który w 977 r. powierzył mu trzymanie na uwięzi w Utrechcie księcia bawarskiego Henryka II Kłótliwego i hrabiego Amberau i Derlingau Ekberta Jednookiego z rodu Billungów.

W 987 r. Bernward dzięki protekcji wuja biskupa Utrechtu Folkmara wstąpił do kapelanii dworskiej cesarzowej Teofano będącej regentką po śmierci Ottona II. Bernward stał się wychowawcą młodego króla Ottona III, ale niestety nie znamy szczegółów tej edukacji. 15 stycznia 993 r. Bernward został wyświęcony na biskupa przez arcybiskupa mogunckiego Willigisa.

Z okresu biskupiej posługi w Hildesheim zachowało się kilka kodeksów rękopiśmiennych. Cennym dziełem jest Ewangeliarz Bernwarda, który jest ręcznie, bogato zdobionym ewangeliarzem powstałym na zamówienie biskupa i podarowanym klasztorowi Świętego Michała w Hildesheim, a dokładniej dla ołtarza Matki Boskiej. Ewangeliarz liczy 232 pergaminowe karty formatu 28x20 cm. Zachował się w oryginalnej oprawie, w której umieszczono wykonany z kości słoniowej bizantyjski relief przedstawiający Jezusa Chrystusa jako Pantokratora, a po bokach stoi Maryja i Jan Chrzciciel (motyw Deesis). Maryja i Jan podnoszą obie ręce i zwracają się do Chrystusa w pokornej i błagalnej postawie (pozycja orant). Ewangeliarz Bernwarda zawiera Ewangelie Mateusza, Marka, Łukasza i Jana. Jest ona przykładem sztuki ottońskiej.

 


Ewangeliarz Bernwarda - motyw Deesis, czyli centralną osobą jest Chrystus jako Pantokrator, obok Maryja, następnie Jan Chrzciciel

 


Ewangeliarz Bernwarda - po lewej biskup Bernward w ornacie z księgą Ewangelii, po prawej Maryja, patronka katedry, jako Matka Boska Zwycięska


Ważnym zabytkiem z czasów pontyfikatu biskupa Bernwarda są tzw. Drzwi Bernwarda, zwane również Drzwiami z Hildesheim brązowe drzwi z katedry Wniebowzięcia Matki Bożej w tym mieście. Zabytek ten jest przykładem średniowiecznej rzeźby w Niemczech i podobnie jak Ewangeliarz Bernwarda reprezentuje sztukę ottońską. Drzwi zostały odlane z brązu w 1015 r. dla kościoła opackiego  Św. Michała w Hildesheim. Składają się z dwóch skrzydeł Na każdym skrzydle umieszczono po 8 reliefów ze scenami figuralnymi, prostokątnie obramionych wąskimi listwami. Na lewym skrzydle umieszczono wybrane wątki ze Starego Testamentu – historię Adama i Ewy oraz ich potomków Kaina i Abla, na prawym sceny z Nowego Testamentu, które zawierają wątki skupione wokół narodzin i śmierci Jezusa Chrystusa.

 


 Drzwi Bernwarda w Hildesheim

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Wojna domowa w Norwegii w latach 1130-1240

 Tradycyjnie Harald I Pięknowłosy (Hårfagre) jest uważany za króla, który zjednoczył Norwegię uwieńczoną zwycięską bitwą w Hafrsfjördzie (da...