środa, 7 lipca 2021

Najazd Wikingów na Księstwo Gaskonii

 

Dziś wracamy do dziejów Księstwa Gaskonii, a mowa będzie o zmaganiach z najazdami Wikingów za panowania Wilhelma II Sancho panującego w latach 961-996. Rządził mniej więcej w tym samym czasie co Nasz Mieszko I.

 

Wikingowie podczas swojej pierwszej łupieżczej wyprawy popłynęli w górę rzeki Adour. Zniszczyli oraz splądrowali wszystko co napotkali na swojej drodze. Ich łupem padły takie gaskońskie miasta jak: Bayonne, Dax, Bazas i Condom. Wikingowie powrócili kilka lat później, ale zostali odparci ponieważ Gaskończycy nie dali się już zaskoczyć. Następnie Wikingowie dokonali trzeciego najazdu. Tym razem wylądowali w Capbreton i skierowali się na Chalosse, region gdzie znajdowało się miasto Saint-Sever. Książę Wilhelm II Sancho wyruszył na czele swojej armii, aby stawić czoło najeźdźcą i wydać im bitwę. Do konfrontacji doszło pod Taller około roku 981 lub 982 ale z pewnością przed 988 r.

 

Beatus de Saint-Sever -wyobrażenie inwazji Wikingów na Gaskonię
 

   


 Francja około 987 roku

 

Według legendy spisanej w akcie założycielskim Opactwa Saint-Sever:

 

"Bezbożny naród Normanów wdarł się na ziemie, które posiadam od Boga na mocy dziedzicznego prawa, przybyłem do grobu Świętego Sewera [z Novempopulanie], aby błagać o jego ochronę przed tymi barbarzyńcami, obiecując, że jeśli sprawi, że będę zwycięzcą, spowoduję aby całe państwo podporządkowało się mojej dominacji, tak jak to uczynił Adrian, król tego samego kraju, i przyrzekając że zamiast małego kościoła, który ten książę wziósł na jego cześć, zbuduję duży i wspaniały klasztor. Po tym ślubowaniu, gdy walczyłem z tym przeklętym oddziałem widziałem, jak święty męczennik pojawił się, dosiadł białego konia i pokryty lśniącą zbroją, zabił kilka tysięcy tych niegodziwców i posłał ich do piekła. Osiągnąwszy szczyt moich marzeń ostatnim zwycięstwem, spieszyłem się spełnić moje ślubowanie."

 

Cytowany król Adrian to mityczny król Gaskonii, który żył w czasach Świętego Sewera z Novempopulanie. Według części historyków imię to należy czytać jako "król ariański", co oznaczałoby, że legenda zachowała pamięć o wizygockich królach, którzy panowali w Akwitanii i Gaskonii w latach 418-507. Król Wizygotów Alaryk II opublikował w 506 r. w Aire-sur-l'Adour swój słynny "Brewiarz Alaryka" zbiór rzymskich praw stosowanych przez długi czas.

 

Kartulariusz z Condom zapisał również kilka zdań o bitwie pod Taller:

 

"Wśród nich był bardzo groźny Norman zwany Airaldem [Haraldem], który chroniony przez napierśnik i broń wydawał się nietykalny: uderzenia dotykały go, ale go nie raniły. W końcu został wzięty do niewoli, a pod jego napierśnikiem był Krzyż Pański zwisający z jego szyi, kiedy był tego nie godny. Umarł, gdy tylko mu go odebrano. Hrabia [Wilhelm II Sancho] ofiarował następnie to drewno [drzewo] niosące życie naszemu klasztorowi [Saint-Pierre de Condom]. Od tego czasu przyniósł on zbawienie, ponieważ jego cnota została rozpoznana przeciwko ogniu i burzy, a pokropione winem w leczeniu chorych. Ten krzyż jest zawsze nazywany imieniem wojownika, który go nosił. W ten sposób Wilhelm został księciem prowincji [Gaskonii]...".

  

Opatem Opactwa w Condom był Hugo, bratanek księcia Wilhelma II Sancho. Ojcem tego opata, był Gombaud biskup Gaskonii i bliski współpracownik swojego brata Wilhelma II Sancha. Gombaud poległ w bitwie pod Taller.

 

Kartulariusz z Condom z około 1380 r. odnotował:

  

"Guillelmus Sanctii successit et totius promeruit culmen honoris. Cuius in diebus gens perfida. Normannorum christicolis jam nomine magis quam opibus unita maritima littora circumiens Guasconiae fines invasit et in quadam vasta planitie Taleras. Concedit dictus Guillelmus Sanctii quos ille aggressus tanta cede in eadem planitie solitudinis mactavit ut magis hodie videatur operta in locis quanplurimis ossibus occisorum quam cespitibus herbarum agrestibus hat ergo plaga correcti non potuerunt [...]. Factus ergo Guillelmus princeps patrie".

  

Zwycięstwo księcia Wilhelma II Sancho w bitwie pod Taller zostało osiągnięte kosztem znacznych strat w ludziach. Ten sukces w sposób znaczący wzmocnił pozycję księcia Gaskonii wobec swoich wasali i księstw ościennych, pozwoliło również na reorganizację religijną w księstwie wokół opactwa Saint-Sever.

 



 Opactwo Saint-Sever

 


 

Fragment tympanonu opactwa Saint-Sever

 


 Apsyda kościoła opackiego Saint-Sever od  strony północnej

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Wojna domowa w Norwegii w latach 1130-1240

 Tradycyjnie Harald I Pięknowłosy (Hårfagre) jest uważany za króla, który zjednoczył Norwegię uwieńczoną zwycięską bitwą w Hafrsfjördzie (da...