18 marca 1187 r. zmarł nagle w czasie polowania w lesie Sośnica w pobliżu Uznamu Bogusław I książę pomorski z dynastii Gryfitów. Po śmierci księże Bogusław I pochowany został w klasztorze w Grobi. Niestety klasztor nie przetrwał do naszych czasów, został rozwiązany w 1535 r. w czasach reformacji a do dziś zachowało się tylko kilka resztek murów, kościół klasztorny wysadzono w powietrze w 1984 r. W latach 1991–1998 Uniwersytet Greifswald prowadził wykopaliska archeologiczne na terenach dawnego klasztoru w imieniu Komisji Historycznej Pomorza na południe od Uznamu pod Wilhelmshof. Za pomocą zdjęć lotniczych, pomiarów geoelektrycznych i geomagnetycznych odkryto pozostałości fundamentów kompleksu klasztornego i kościoła klasztornego wraz z grobami. W 2010 r. wydobyto 70 szkieletów. Miejsce pochówku było używane od około XII w. do początków XVI w. Niestety nie udało się określić ani przypisać większości grobów do poszczególnych okresów osadnictwa ani daty pochówków. W związku z powyższym nie udało się ustalić szczątków księcia Bogusława I ani pozostałych książąt pomorskich pochowanych w klasztorze.
Jednak wracając do czasów współczesnych księciu Bogusławowi duński kronikarz Saxo Gramatyka w swoim dziele "Gesta Danorum" czyli "Czyny Duńczyków" w taki oto sposób opisał księcia pomorskiego:
"W tym samym czasie kłębiły się wielkie masy chmur na niebie, i biły pioruny tak silnie, że wystraszyli się zarówno Duńczycy, jak i Słowianie. Obeznani z wróżbiarstwem ludzie przyjęli to jako znak mówiący o upadku słowiańskiego państwa. Bogusław, który teraz otrzymał tak wiele dowodów na rzetelność Duńczyków, pokazywał do końca niezłomną wiernością, że nie zapomniał tego dobrodziejstwa, które mu wyświadczono, a nawet kiedy leżał na łożu śmierci, wezwał do siebie swych doradców i zobowiązał ich pod przysięgą zaprowadzić jego żonę i dzieci do króla, i dać mu podzielić królestwo pomiędzy niepełnoletnimi, a co król by nie zdecydował, mieli się jego słuchać, tak jakby to była Bogusława ostatnia wola. W najmniejszym stopniu nie wątpił on w uczciwość Duńczyków, na którą tak często otrzymywał piękne świadectwa. Ten szlachetny pan pamiętał również dobrze, jak wielce Rugianie skorzystali, wytrwale zachowując wierną przyjaźń z Duńczykami."
Książę Bogusław pozostawił żonę Anastazję Mieszkównę z dwoma niepełnoletnimi synami - Bogusława II i Kazimierza II. Knud VI król Danii jako senior nieletnich książąt pomorskich wyznaczył na regenta w księstwie Warcisława II Świętoborzyca, kasztelana szczecińskiego (spokrewnionego z książęcym rodem Gryfitów). Również sam król duński był spokrewniony z małoletnimi książętami pomorskimi, ponieważ babka króla Knuda VI, Ingeborga, była córką wielkiego księcia kijowskiego Mścisława I Haralda, a Anastazja Mieszkówna była wnuczką tegoż Mścisława I Harslda, tak więc król Knud oraz książęta Bogusław II i Kazimierz II mieli wspólnego pradziadka.
Zasięg księstwa za panowania Bogusława I
Prawdopodobnie regent Warcisław II Świętoborzyc i księżna-wdowa próbowali poprzez sojuszu z Księstwem Polskim zrzucić duńską zależność. Polska jednak była w tym czasie pochłonięta wewnętrznymi walkami między Mieszkiem III Starym a Kazimierzem II Sprawiedliwym o władzę nad Krakowem, więc nie mogła udzielić wydatnego wsparcia młodym Gryfitom. W związku z powyższym regencja podjęła próbę powrotu pod mniej uciążliwą zależność lenną od króla niemieckiego co spowodowało interwencję króla duńskiego Kanuta VI w 1189. Duńczycy zdobyli Szczecin, gdzie prowadzono załogę duńsko-rugijską. W wyniku tej duńskiej interwencji zbrojnej dotychczasowy opiekun małoletnich książąt Warcisław II Świętoborzyc został obalony, a nowym regentem księstwa pomorskiego mianowany został Jaromir I książę rugijski, wierny sojusznik Duńczyków. Książę Jaromir wykorzystał swoją pozycję na Pomorzu Zachodnim i włączył do swojego księstwa rugijskiego kilka zachodnich kasztelanii pomorskich. Dzięki temu poza Rugią Jaromir I na stałym lądzie panował nad terenami aż do górnej Piany, ziemiami Wusterhusen, Loitz, Gützkow, Miserez i Ziethen.
Ustabilizowanie się sytuacji w Polsce poprzez ponowne objęcie władzy zwierzchniej przez Mieszka III Starego doprowadziło do ponownego zbliżenia Gryfitów do Piastów. Pomorzanie próbowali również zbliżyć się do Brandenburgii i uznali się za lenników margrabiów. Wszystkie te działania miały na celu osłabić duńskie wpływy w regionie. Postępowanie Pomorzan ściągnęło na nich kolejną karną ekspedycję latem 1198 r. Król Knut VI wysłał flotę pod dowództwem Piotra biskupa Roskilde, do której dołączyli Meklemburczycy i Jaromir I książę rugijski. Zniszczyli Dymin, ale siły duńskie zostały pokonane i zmuszone do szybkiego wycofania się. Biskup Roskilde dostał się do niewoli Brandenburczyków. Zimą siły margrabiów brandenburskich przeszły przez Pomorze Zachodnie i Meklemburgię plądrując je. Prawie dotarliby do Rugii, gdyby nagły mróz ich nie powstrzymał. Nic nie wiemy o dalszych wydarzeniach i zawarciu pokoju. W każdym razie Pomorze pozostawało pod zwierzchnictwem Brandenburgii przez kilka następnych lat. Dzięki temu udało się zrzucić regencję księcia rugijskiego. W 1199 r. książęta pomorscy Bogusław II i Kazimierz II zniszczyli mur zamkowy w Garz (wyspa Rugia). Sukcesy te spowodowały, że do 1208 r. rzeczywiste rządy regencyjne na Pomorzu sprawowała matka książąt Anastazja.
Władysław III Laskonogi, książę wielkopolski i książę zwierzchni Polski
Księżna Anastazja próbowała zbliżyć Pomorze Zachodnie do Polski, którą w tym czasie rządzili książęta zwierzchni - jej ojciec Mieszko III Stary a po jego śmierci jej brat Władysław III Laskonogi. W 1202 r. Bogusław II i Kazimierz II złożyli hołd lenny swojemu wujowi Władysławowi III Laskonogiemu. Polityka zbliżenia do rodu Piastów ściągnęła na Pomorze kolejną interwencję króla duńskiego Knuda VI. W 1205 r. Pomorze zostało zaatakowane przez Duńczyków. Książę-zwierzchni Polski, do którego zwrócili się książęta pomorscy, udzielił im pomocy zbrojnej, lecz połączone siły pomorsko-polskie zostały pokonane w otwartej walce. Gryfici musieli uznać zależność od Waldemara II Zwycięskiego króla duńskiego.
Waldemar II Zwycięski król Danii
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz