"Energiczny król [Anglii] Stefan [z Blois], w roku trzecim, licząc od jego przybycia do Anglii, pospieszył do Bedford, którego oblężenie zaczął w wigilię świąt Bożego Narodzenia [1137 roku] (...) wielu uważało, iż to nie spodoba się Bogu, albowiem najbardziej uroczyste ze świąt potraktował jako rzecz małej wagi. Bedford poddał mu się, on zaś poprowadził swoje wojsko do Szkocji. Albowiem król Szkotów [Dawid I Święty], pod płaszczykiem pobożności, złożywszy przysięgę [cesarzowej Matyldzie] córce króla Henryka [I Beauclerca], nakłaniał swoich ludzi do barbarzyńskich czynów. Rozrywali oni brzuchy ciężarnych kobiet i wywlekali z nich nienarodzone niemowlęta. Ciała dzieci wyrzucali w powietrze, nabiwszy je na ostrza swoich włóczni. Ćwiartowali kapłanów u ołtarzy. Głowy Chrystusa odcięte z krucyfiksów nakładali na ramiona pomordowanych, a dokonawszy zamiany, ich głowy przyprawiali krucyfiksom (...) Najechał ich przeto król Stefan, i spalił, i spustoszył południowe obszary państwa króla Dawida".
Najazd Szkotów na Anglię, przedstawiano jako najazd barbarzyńców i dzikusów
W taki oto sposób kronikarz Henryk z Huntingdon opisał trzeci najazd Szkotów na Anglię na przełomie 1137/1138. Armia, która najechała Anglię w styczniu i lutym 1138 r., zszokowała angielskich kronikarzy. Ryszard z Hexham opisuje ją jako „okropną armię, złożoną z dzikich pogan nie szanujących ani Boga, ani człowieka”, która „przeczesała prowincję i mordowała wszystkich napotkanych po drodze ludzi, niezależnie od ich płci, wieku czy pozycji, niszcząc, plądrując i paląc miasta, kościoły i domy". Kronikarze donoszą o kilku przypadkach kanibalizmu, które należy traktować z dużą ostrożnością, donoszą również o szerzącym się niewolnictwie i mordzie na księżach , kobietach i dzieciach.
W lutym król Stefan z Blois wyrusza na północ, by rozprawić się z Dawidem I. Obie armie unikały się nawzajem, a Stefan szybko wrócił na południe. Latem Dawid podzielił swoją armię na dwie części, wysyłając Mormaera Moray Wilhelma FitzDuncana do Lancashire, gdzie spustoszył Furness i Craven. 10 czerwca Wilhelm FitzDuncan starł się z siłami angielskimi. Doszło do bitwy pod Clitheroe, która zakończyła się zwycięstwem Szkotów.
Stefan z Blois król Anglii
Następnie w lipcu 1138 r., dwie szkockie armie połączyły się w „St Cuthbert's Land”, na ziemi kontrolowanej przez biskupa Durham, w pobliżu rzeki Tyne. Kolejna angielska armia została zebrana, by stawić czoła Szkotom, tym razem dowodził nią earl Yorku Wilhelm Gruby. Zwycięstwo pod Clitheroe z pewnością zachęciło Dawida do dalszych działań w Anglii. Siły szkockie, liczące 26 000 żołnierzy, a zatem kilkakrotnie większe niż armia angielska, stawiły czoła tej ostatniej pod Cowdon Moor w pobliżu Northallerton. Króla Dawida porzuciło kilku normańskich wasali, którzy być może byli zszokowani barbarzyństwem Szkotów, ale z pewnością również zdezorientowani któremu władcy mają być lojalni, bo byli jej winni zarówno Dawidowi, jak i Stefanowi. Armia Dawida straciła w wyniku tej dezercji duży kontyngent rycerzy anglo-normandzkich i musiał walczyć z armią angielską podobnymi siłami.
Bitwa pod Northallerton lub też pod Cowton Moor lub bitwa o sztandar, jak nazwali ją później kronikarze, zakończyła się porażką dla Szkotów. Następnie Dawid i jego ludzie wycofują się do Carlisle. Bitwa zakończyła się porażką ale nie miała ona decydującego znaczenia dla wojny szkocko-angielskiej. Dawid zachował większość swojej armii i dlatego zachował możliwość działań ofensywnych. Na przykład oblężenie Wark, które trwało od stycznia, zakończyło się zdobyciem miasta w listopadzie. Dawid nadal okupował Cumberlandię i dużą część Northumberlandię.
Dawid I król Szkocji
26 września do Carlisle przybył kardynał biskup Ostii Alberic de Beauvais, gdzie Dawid wezwał możnych, opatów i biskupów Szkocji. Alberic przybył, aby zbadać spór wokół biskupa Glasgow: czy powinien przysięgać wierność arcybiskupowi Yorku. Alberic szukał możliwości zawarcia pokoju między Anglią a Szkocją. Dawid zgodził się na 6-tygodniowy rozejm. 6 kwietnia 1139 r. w Durham Dawid spotkał się z żoną Stefana, Matyldą z Boulogne i uzgodniono traktat pokojowy, drugi traktat z Durham. Henrykowi, synowi Dawida, przekazano hrabstwo Northumberland, a hrabstwo Huntingdon zwrócono do Doncaster. Sam Dawid zatrzymał Carlisle i Cumberland. Król Stefan zachował strategiczne miejsca, którymi były zamki Bamburgh i Newcastle. Roszczenia Dawida zostały w pełni zaspokojone, pomimo klęski w bitwie o sztandar, której Stefan nie potrafił wykorzystać, ponieważ miał problemy na południu Anglii i uległ wpływom żony, która bardzo ceniła swojego wuja, króla Szkocji.
Cesarzowa Matylda, pretendentka do tronu angielskiego
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz