Przebywający w marcu 1238 r. w Krośnie Odrzańskim Henryk I Brodaty (Jędrzych I Brodaty) książę wrocławski, krakowski i wielkopolski nagle zachorował. Powiadomiona o tym fakcie jego żona księżna Jadwiga z Andechs mimo wielokrotnych próśb i nalegań męża nie przybyła na zamek krośnieński.
Księżna Jadwiga wzbraniała się z wizytą u ciężko chorego książęcego małżonka prawdopodobnie z powodu wciąż ciążącej na Henryku I Brodatym ekskomunice rzuconej przez Tomasza I biskupa wrocławskiego. Od 1235 r. biskup wrocławski toczył spór z księciem Henrykiem I Brodatym o immunitet dla dóbr kościelnych. Księżna, która już całkowicie popadła w dewocję obawiając się, że udając się do konającego wyklętego męża może złamać przepisy kościelne. 19 marca 1238 r. na zamku w Krośnie Odrzańskim zmarł Henryk I Brodaty, ale tuż przed tym z wielką pobożnością i pokorą przyjął sakrament. Ciało zmarłego władcy uroczyście przewieziono do Trzebnicy.
Czuwanie nad ciałem zmarłego księcia Henryka I Brodatego
Całe duchowieństwo, zakonnice, możni panowie i rycerstwo oraz nieprzebrane rzesze prostego ludu wyszły na drogi, aby oddać hołd i pożegnać Henryka I Brodatego. Księżna Jadwiga pamiętając o klątwie ciążącej na mężu pozostała w klasztorze. Słysząc jak zakonnice opłakują zmarłego księcia, księżna zaczęła je uspokajać, że "nieprzyzwoitą było rzeczą, a nawet występkiem tak niepomiarkowaną żałością sprzeciwiać się woli i wyrokom boskim". Sprawa zdjęcia kościelnej ekskomuniki nie doczekała się rozwiązania za życia Henryka, co spowodowało trudności Henryka II Pobożnego z pochówkiem ojca na uświęconej ziemi. Dopiero jego ustępstwa wobec duchowieństwa spowodowały zmianę nastawienia Kościoła. Ciało księcia Henryka I Brodatego spoczęło w ufundowanym przez niego kościele klasztornym w Trzebnicy. Odbyło się to mimo sprzeciwu ze strony duchowieństwa i papieża, ponieważ prawo kościelne wyraźnie zakazywało pochówku wyklętych w miejscach poświęconych. Książę spoczął przed wielkim ołtarzem. Niestety jego grobowiec z XIII wieku nie zachował się do dziś a obecny pochodzi z 1680 roku. Na płycie z białego alabastru wyryto w języku łacińskim następujący tekst: "Tutaj spoczywasz Ty, książę Henryk, ozdoba kraju, Wielki w cnotach fundator świętych świątyń, Opieka uciśnionych, rózga bluźnierców, nauczyciel obyczajów. Teraz wspierajmy przez pobożną modlitwę, aby wstąpił do szczęśliwej wieczności".
Henryk I Brodaty uznawany jest przez historyków za jednego z najwybitniejszych Piastów okresu rozbicia dzielnicowego. Wprawdzie dzieło jego rąk rozpadło się zaledwie trzy lata później na skutek niespodziewanego najazdu Mongołów. Książę Henryk Brodaty jako zdolny polityk i gospodarz, umożliwił Śląskowi, ale również częściowo Małopolsce i Wielkopolsce nadążyć za szybkimi zmianami w Europie Zachodniej. Jeden z kronikarzy nazwał go "mężem uczciwym i pożytecznym dla ludzi". Jego osobistym znakiem był odwrócony półksiężyc z krzyżem pośrodku – w postaci białej przepaski na skrzydłach czarnego orła zachował się on w herbie Śląska, a w pełnej postaci w herbie Wrocławia. Henryk I Brodaty całość swojego dziedzictwa pozostawił jedynemu pozostałemu przy życiu synowi, Henrykowi II Pobożnemu.
Płyta nagrobna księcia Henryka I Brodatego (sarkofag wspólny z wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego Konradem II von Feuchtwangen)
Polecam artykuł o Henryku II Pobożnym.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz